Het vaststellen van welke band of artiest de belangrijkste bijdrage heeft geleverd aan de popmuziek van het afgelopen jaar was ook dit jaar weer de opdracht waarmee de jury van de Popprijs 2009 de vergadering inging.
Ieder jaar leidt dat tot discussies waarin diverse afwegingen naar voren komen. Moet de prijs gaan naar diegene die de meeste platen verkocht heeft, het meest in de media verscheen of naar wie gewoon de mooiste muziek heeft gemaakt. Moet de jury op zoek gaan naar nieuw talent, of mogen ook veteranen meedingen naar de prestigieuze Popprijs.
En hoe belangrijk is het buitenland eigenlijk in de afweging. Ieder jaar zijn er toch wel namen waar iedereen zich in kan vinden. Hetzij omdat een band of artiest Nederland in het buitenland op de kaart heeft gezet of omdat ze in eigen land een buitengewone prestatie hebben geleverd.
De Popprijs is noch een oeuvre prijs noch een aanmoedigingsprijs, zo stelt de jury ieder jaar voor de beraadslagingen weer vast. Maar het afwegen van criteria die de doorslag moeten geven, is daarmee nog niet per definitie eenvoudig geworden.
Een enkele keer lijkt er echter niet gewogen te hoeven worden. Discussie is niet nodig, de drie namen waarmee de afzonderlijke juryleden de vergadering ingaan bevat er dan twee slechts voor de vorm. De nummer 1 staat eigenlijk wel vast.
Zo’n jaar was 2009. De winnaar van de Popprijs begon hun zegetocht precies een jaar geleden hier op Noorderslag in de Kleine Zaal van de Oosterpoort in Groningen. De pers was gelijk om. Zo’n rijke muzikale show gebaseerd op hiphop en uitweidend naar funk, reggae, jazz en pop, dat smaakte naar meer. En er kwam meer.
Concerten in het land raakten in een mum van tijd uitverkocht, iedereen wilde de band hebben. Alle belangrijke festivals deden een beroep op de in Utrecht aan het brein van Colin Benders ontsproten band. En waar de meer dan twintig muzikanten en rappers ook optraden, iedereen raakte in euforie.
Van Pinkpop tot North Sea Jazz en van Oerol tot Lowlands speelden ze lang en breed gevestigde namen uit het internationale popaanbod naar huis. Er leek geen maat op te staan. Waar hadden we dit eerder gezien?
Nergens, want ook dat is het bijzondere van de winnaar van de Popprijs 2009, ze doen alles anders dan je zou verwachten. Hun plaat The Hermit Sessions namen ze op zonder bemoeienis van grote platenlabels, en optreden anders dan met complete bezetting, bleek onbespreekbaar.
Dit jaar heeft deze band bewezen dat je als muzikant je doel kunt bereiken zonder hulp van buiten, en dat je ook niet te voorzichtig hoeft te zijn in het kaderen van je ambities. Colin Benders had iets groots in zijn hoofd en formeerde een compleet orkest om zich heen. Gekkenwerk, zou iedereen zeggen die al langer in de popindustrie meedraait. Maar Benders joeg zijn eigen droom achterna en niet die van de mensen om hem heen.
En zie het resultaat. Het jaar dat voor zijn orkest begon op Noorderslag en op 11 december eindigde in een kokende, lang van te voren uitverkochte Heineken Music Hall krijgt nu nog een beloning. Nooit eerder ging de Popprijs naar zo’n groot gezelschap. Want hoezeer de jury van de Popprijs zich ook bewust is van het feit dat zo’n immens gezelschap slechts geleid kan worden door een man, is het toch het complete collectief dat hier bekroond wordt.
De jury was, net als het publiek dat de band van jong tot oud aan zich wist te binden, diep onder de indruk van de concerten. Het spelplezier spatte van het podium af, een betere aanmoediging aan de toeschouwer zelf muziek te gaan maken is nauwelijks denkbaar.
Authenticiteit, bron van inspiratie, eigenzinnigheid en natuurlijk succes: aan deze en nog veel meer belangrijke criteria voldoet de nieuwe winnaar volledig.
De logische winnaar van de Popprijs 2009 heet daarom Kyteman’s Hiphop Orkest.
Wat de toekomst van Kyteman met of zonder zijn orkest ook zal bieden, de grootse prestaties van Kyteman’s Hiphop Orkest zullen popminnend Nederland nog lang heugen en tot in de lengte der dagen als hoogtepunt van 2009 worden beschouwd.